#upcDigitalArt: Kreatywne kodowanie

Od kilku tygodni opowiadamy wam o sztuce cyfrowej w ramach projektu UPC Digital Art. W dotychczasowych tekstach skupialiśmy się głównie na prezentowaniu artystów nowych mediów i ich dzieł. Jednak pora pochylić się nad warsztatowym zapleczem jakie mają do dyspozycji. Czym są współczesne odpowiedniki pędzla i dłuta ?

Na wstępie warto obalić pewien mit. Cyfrowe narzędzia nie z każdego zrobią artystę. Rzekoma łatwość ich obsługi sprawia, że nie docenia się sztuki, która powstaje za ich pośrednictwem. Narzedzia pełnią jedynie rolę przedłużenia naszego umysłu. Mogą w ogromnym stopniu ułatwić materializację artystycznej wizji, jednak świadomy wybór artysty odgrywa tu kluczową rolę. Da Vinci korzystał przecież z camera obscura przy kreśleniu perspektywy, ale czy to zmniejsza jego geniusz?

camera obscura

Niektórych może to zaskoczyć, jednak w poniższym zestawieniu nie znajdziecie Photoshopa, Illustratora, 3ds Max, Maya, Cinema 4d, Abletona, Cubase czy innych tego typu programów. Postanowiliśmy skupic się na meta-narzędziach, czyli cyfrowych narzędziach do tworzenia własnych narzędzi. Zawikłane? Rzecz w tym, że artysta, który jest w stanie kształtować takie narzędzia, jakich potrzebuje, zamiast korzystać z tych powszechnie dostepnych, otwiera przed sobą nieograniczone możliwości ekspresji.

W Polsce, z godnym odnotowania wyjątkiem School of Form, na uczelniach artystycznych zasadniczo stroni się od nauki programowania. Rażący błąd – to właśnie kod staje się współczesnym tworzywem artystów i projektantów. Otwiera olbrzymie możliwości, zarówno eksperymentów formalnych, jak i tworzenia unikalnego przekazu. Jakie zatem narzędzia oparte o programowanie są obecnie najpopularniejsze wśród artystów nowych mediów ?

Czym jest Processing?

Stworzyli je absolwenci MIT Media Lab w 2001 roku. Główną motywacją było oddanie narzędzia do twórczego wykorzystania kodu, którego mogliby używać nie tylko programiści. Dzięki temu język jest dość łatwy do opanowania. Pozwala szybko uzyskać ciekawe efekty, zarówno wizualne jak i interaktywne. Processing jest jednym z najlepszych punktów startowych dla tych, którzy chcieliby zacząć przygodę z programowaniem w celach artystycznych. Jeden z przykładów możecie zobaczyć powyżej, a po więcej zajrzyjcie tutaj.

Stworzeniu płytki elektronicznej ( tzw. mikrokontrolera ) oraz środowiska programistycznego, opartego o jezyk C, przyświecała podobna idea jak Processing. Platforma jest odporna na pomyłki użytkownika. Trudno np. spalić układ, źle podpinając kabelki. To skłania do swobodnego eksperymentowania ze wszelkiego rodzaju sensorami, silnikami. Między innymi dzięki tej platformie od 2005 roku widać wyraźny wzrost zainteresowania artystów i projektantów tworzeniem interaktywnych instalacji i obiektów. Must-have w arsenale nowomedialnego artysty. A jeśli chcecie dowiedzieć się o Arduino więcej, kliknijcie tutaj.

Wizualnego, czyli bez konieczności pisania kodu. Zamiast tego łączymy ze sobą bloki funkcjonalne za pośrednictwem graficznego interfejsu. Robimy to za pomocą łączenia kabelków, podobnie do łączenia modułów w analogowych syntezatorach modularnych. MAX/MSP jest jednym z najpopularniejszych narzędzi do tworzenia interaktywnego dźwieku, generatywnych kompozycji i własnych efektów dźwiękowych. Dość łatwo też zintegrować go z Abletonem przez wtyczkę Max for Live. Możliwości są znacznie szersze – można też sterować urządeniami zewnętrznymi i generować wizualizacje.

Pure Data to protoplasta i darmowy odpowiednik MAX/MSP. Posiada bardzo podobne możliwości jak jego komercyjny, młodszy brat. Interfejs jest niestety znacznie mniej imponujący. Ma też mniej gotowych modułów realizujacych zaawansowane funkcje. Jego zaletą jest za to możliwość zagnieżdżania tzw. patchy, czyli zestawów połączonych modułów, w innych aplikacjach. Np. tych tworzonych na urządenia mobilne, choć to już bardziej skomplikowany temat.

Pozwala szybko wykorzystać olbrzymią moc tkwiącą w języku C++. Można za jego pomocą tworzyć zaawansowane wizualizacje w czasie rzeczywistym, sterować urządzeniami zewnętrznymi, przetwarzać dane – zasadniczo wszystko, co mogą współczesne komputery. Język C++ jest powszechnie uznawany za trudny do opanowania, dlatego openFrameworks warto uznać za kolejny krok, kiedy możliwości i wydajność oferowana przez take platformy jak Processing czy Pure Data powoli przestają nam wystarczać. Olbrzymia i bardzo aktywna społeczność tworząca za pomocą tej platformy dobrze o tym świadczy.

Choć pierwsze kroki w każdym z opisanych meta-narzędzi mogą wydawać się niełatwe, to wysiłek naprawdę się opłaca. Za tę cenę zyskujemy zupełną wolność tworzenia w domenie cyfrowej sztuki.

upc nowe logo 2

Ruszył pierwszy konkurs UPC Digital Art, organizowany przez UPC Polska. Konkurs skierowany jest do artystów, którzy tworzą sztukę nowych mediów: ilustratorów, twórców muzyki i animacji. Zadaniem konkursowym jest przygotowanie 30-sekundowej animacji, pokazującej wybrany proces działania – np. zjawisko fizyczne, proces mechaniczny lub społeczny. Liczy się przede wszystkim innowacyjne podejście do jego zilustrowania. Dlatego uczestnicy konkursu zobowiązani są do wykorzystania szerokiej gamy dostępnych technik analogowych i cyfrowych, takich jak np. druk 3D, mapping 3D, modelowanie, papier, kodowanie generatywne itd. Podstawowym kryterium oceny prac będzie kreatywne rozwinięcie i zinterpretowanie hasła ’To fajnie działa’.

Celem UPC Digital Art jest promocja artystów nowych mediów oraz stworzenie pierwszego przeglądu polskiej sceny digital art. Jeśli i wy chcecie dołączyć do tego projektu, w pierwszym etapie UPC Digital Art, do 16.08 nadsyłajcie zgłoszenia zawierające swoje portfolio na adres upcdigitalart@fpiec.pl.

W drugim etapie konkursu, który wystartuje pod koniec sierpnia, wyłonione zespoły przygotują animację zgodną z briefem. Uczestnicy podczas przygotowywania finalnego projektu będą uczestniczyć w warsztatach mentorskich z udziałem między innymi Jakuba Koźniewskiego, Radzimira Dębskiego, Pawła Janickiego oraz Andrzeja Pągowskiego.

Prace zbierane będą do 30.09. 2015. Finałowym wydarzeniem pilotażowej odsłony UPC Digital Art będzie gala wręczenia nagród.